Alternatieve vormen van ouderschap staan volop in de aandacht van de media. Wat mij betreft kan dat niet beter, want het wordt tijd dat we daar meer aandacht aan besteden. Ik bedoel niet per se meer regelgeving. Vaak wordt dat als oplossing gezien, waarna we tot de conclusie komen dat regels niet werken als er geen handhaving mogelijk is, om welke reden dan ook. Daarna worden de regels weer versoepeld. Het gaat om mentaliteitsverandering. En die zie ik de laatste jaren steeds meer. Er is een verschuiving gaande.
De maakbaarheid wordt eigenlijk steeds groter, zoals we kunnen lezen http://www.trouw.nl/tr/nl/4516/Gezondheid/article/detail/3810676/2014/12/14/Hoe-stoppen-we-de-vruchtbaarheidstoerist.dhtml in het artikel in trouw van Britta van Beers, waarin gesproken wordt van het ‘in elkaar knutselen van baby’s’. De wereld is steeds kleiner, dus wensouders gaan op zoek naar de mogelijkheden. Wat heet, het wordt op een presenteerblaadje aangeboden en echt niet alleen in India. In Canada heb je prima mogelijkheden als je wilt voorkomen dat een vrouw uitgebuit wordt omdat ze arm is. Een draagmoeder heet daar ‘draagster’, om de associatie met moederschap te vermijden.
Het is de publieke opinie die lijkt te veranderen, zeker als het gaat om herkomst en afstamming. We lijken er steeds meer van overtuigd dat mensen recht hebben te weten wie hun biologische ouders zijn. Ook bij adoptie, draagmoederschap en donorcellen. Voorlichting aan kinderen gebeurt steeds vroeger en zorgvuldiger. Besluiten worden – in de meeste gevallen – goed doordacht. Uiteraard kun je van mening verschillen over de uitkomst van dat denken.
Hoe ingewikkeld wordt het als je door hoogtechnologisch draagmoederschap ter wereld bent gekomen. Het is geen familie, maar je bent wel uit die moeder geboren en hebt dus als baby al een scheiding meegemaakt. Je hebt een verlies geleden, maar dat mag niet zo heten, want je bent immers opgevoed door je biologische ouders. Niets aan de hand. Zo werd vroeger ook tegen adoptie aangekeken: je bent nu hier, en zo ben je het beste af. Niet voor niets kijkt de overheid (lees: de Raad voor de Kinderbescherming) hoogtechnologisch draagmoederschap met lede ogen aan. De donorkinderen van ouders die in Belgie en Spanje behandeld zijn, en dus van anonieme donoren zijn, komen heel wat minder aan bod in de media. Maar die zijn misschien ook minder nieuwswaardig.
Artikelen als deze lezend is mijn grootste bezwaar niet dat de feiten onjuist zijn. Maar wel de toonzetting.
In de praktijk komen mijn collega’s en ik de hoogtechnologische draag/wensoudersituaties nauwelijks tegen. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat ze er niet zijn, maar het zijn er geen honderden. Nog niet. Wat we wel zien zijn mensen die, of ze nu familie zijn of niet, bij elkaar betrokken zijn. Die zich er in veel gevallen van bewust zijn dat het belangrijk is je afstamming te kennen, en die in staat zijn ook vanuit het belang van het kind te denken. Vrouwen die met liefde, vaak voor een broer of zus, een kind voor een ander dragen. Hoe anders is dat vaak bij de zwangerschappen die per ongeluk tot stand zijn gekomen, en waarbij de moeders het soms gemakkelijker vinden om de verwekker er buiten te houden, of zelfs de naam niet kennen.
De feiten kloppen. Als je wilt kun je totaal onethisch te werk gaan en er een zo anoniem mogelijk geval van mensenhandel van maken. Precies zoals we in iedere winkel kleding kunnen kopen waar kinderarbeid aan te pas is gekomen. Inderdaad wordt het kind niets gevraagd, maar dat kan ook niet. Wat jammer is, is dat wensouders in het algemeen neergezet worden als opportunistische figuren die het belang van het kind niet in het oog houden.
Zodra het over adoptieouders gaat is dat, vreemd genoeg, heel anders. Zie ook de blog van Simone Hoogeveen: http://www.kokardecounseling.nl/index.php/blog/12-adoptie/42-met-open-armen-review-van-simone-hoogeveen
Eerder geplaatst op 21-12-2014 op www.kokarde.wordpress.com