Tijdens mijn opleiding systeemtheoretisch werken is mij altijd voorgehouden dat advies geven niet werkt. Op zich al tegenstrijdig, want je krijgt feitelijk het advies om niet te adviseren. Hoe dan ook, meestal gaat het om wat jij vindt, maar wat niet noodzakelijkerwijze hoeft te zijn wat goed is voor je cliënt. Dat is ook de reden dat adviezen vaak niet opgevolgd worden: meestal sloot je niet aan, anders had je het advies ook niet hoeven geven omdat je cliënt er dan zelf wel op was gekomen. Wat natuurlijk in alle gevallen ook het beste is. Op het moment dat iemand zelf tot inzichten komt is je werk eigenlijk gedaan. Vaak wordt me gevraagd: zeg me wat ik moet doen. Zelden geef ik daar een rechtstreeks antwoord op.

Ik heb er een ambivalent gevoel bij, bij het geven van adviezen. Zelf hou ik er in ieder geval niet van als iemand me een advies geeft. In het beste geval doe ik iets heel anders en juist niet wat mij geadviseerd is, in het slechtste geval neem ik het de gever kwalijk dat hij/zij mij niet schijnt te begrijpen.

Toch komt een cliënt niet voor niets hulp vragen. Die heeft een breder kader nodig, iemand die de aanzet  kan geven tot andere inzichten. Die komen niet vanzelf aanwaaien, de hulpverlener heeft er wel degelijk een taak in.  Daarom kan je ook niet achterover gaan zitten en gewoon luisteren. Andere ideeën, andere mensen, grotere verhalen en veel context dienen de spreekkamer te vullen met inspiratie. Problemen hebben de neiging veel plaats in te nemen en weinig ruimte over te laten.

Vandaag gaf ik ongevraagd een advies aan een zwangere cliënte:  ga beter niet op dit moment samenwonen met je nieuwe vriend. Er zijn wel meer mogelijkheden dan samenwonen of niet samenwonen.  In mijn hoofd klonk het: Wat doe je nu, je geeft een advies! Ik nam me alvast voor hierover later nog eens goed na te denken.

Aan het eind van het gesprek vroeg ik, zoals vaak, wat de cliënte mee naar huis zou nemen. Een van de dingen die ze opnoemde was het nieuwe inzicht dat samenwonen misschien helemaal niet hoefde, en dat er meer mogelijk was. Ze maakte een nieuwe afspraak en ging naar huis om nieuwe wegen te verkennen.