Als je pijn hebt, wil je dat het overgaat. Dat geldt ook voor emotionele pijn zoals rouw. Maar zoals je niet voor iedere griep een antibioticakuur neemt, neem je niet voor elk verdriet een antidepressivum. Toch is dat wel steeds meer de tendens. Niet zelden kom ik mensen tegen die een dierbare verloren hebben en dan na drie maanden van de dokter een recept krijgen aangeboden, of psychotherapie. Er zijn in Nederland bijna een miljoen mensen die antidepressiva nemen, velen al langere tijd. Pas sprak ik een vrouw die al zeker  15 jaar zo’n middel gebruikt en heel bang is dit weer af te moeten bouwen.

Voor rouw is eigenlijk maar een middel: doorleven. Dat bedoel ik letterlijk en figuurlijk.  Ja, het leven gaat door, en juist dat is nu zo vreselijk. Al die emoties, die pijn, je moet er doorheen maar je wil er liever omheen. Het kan allebei. Soms is het een nodig, soms het ander.  Ga je er omheen, dan haalt het je vaak wel weer in en ook dan komt het niet altijd gelegen.

Wanneer is het over, willen mensen graag weten. Het helpt als je kunt denken: over een jaar is het voorbij, nog even volhouden en dan weer verder. Alleen kan niemand dat voorspellen. Over gaat het ook niet echt, maar er komt een moment dat je er naar kunt kijken zonder die beladenheid. Zoals gisteren bij het huis van Nelson Mandela:  “Mensen rouwen hier, maar wel met een glimlach (RTL nieuws).”